فَإِن لَّمۡ تَفۡعَلُواْ وَلَن تَفۡعَلُواْ فَٱتَّقُواْ ٱلنَّارَ ٱلَّتِي وَقُودُهَا ٱلنَّاسُ وَٱلۡحِجَارَةُۖ أُعِدَّتۡ لِلۡكَٰفِرِينَ
پس اگر نتوانستيد كه چنين كنيد، از آتشي بترسيد كه هيزم آن، مردم [گنهكار] و سنگها است، [و] براي كافران، آماده شده است
وَبَشِّرِ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّـٰلِحَٰتِ أَنَّ لَهُمۡ جَنَّـٰتٖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُۖ كُلَّمَا رُزِقُواْ مِنۡهَا مِن ثَمَرَةٖ رِّزۡقٗا قَالُواْ هَٰذَا ٱلَّذِي رُزِقۡنَا مِن قَبۡلُۖ وَأُتُواْ بِهِۦ مُتَشَٰبِهٗاۖ وَلَهُمۡ فِيهَآ أَزۡوَٰجٞ مُّطَهَّرَةٞۖ وَهُمۡ فِيهَا خَٰلِدُونَ
[اي پيامبر!] به كساني كه ايمان آورده اند، و كارهاي شايستة انجام داده اند، بشارت بده كه براي آنها باغهايي است كه در پايين آنها جويها روان است، هرگاه كه ميوة از [درختان] آن باغها به آنان داده شود، ميگويند: اين همان است كه قبلا به ما روزي داده شده بود، و ميوههايي كه براي آنها آورده ميشود، همه [از نظر خوبي و زيبايي] يكسان اند، و براي آنان در آنجا همسراني پاك و پاكيزهاي است، و جاودانه در آنجا [و در نعمتهاي آن] ميمانند
۞إِنَّ ٱللَّهَ لَا يَسۡتَحۡيِۦٓ أَن يَضۡرِبَ مَثَلٗا مَّا بَعُوضَةٗ فَمَا فَوۡقَهَاۚ فَأَمَّا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ فَيَعۡلَمُونَ أَنَّهُ ٱلۡحَقُّ مِن رَّبِّهِمۡۖ وَأَمَّا ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ فَيَقُولُونَ مَاذَآ أَرَادَ ٱللَّهُ بِهَٰذَا مَثَلٗاۘ يُضِلُّ بِهِۦ كَثِيرٗا وَيَهۡدِي بِهِۦ كَثِيرٗاۚ وَمَا يُضِلُّ بِهِۦٓ إِلَّا ٱلۡفَٰسِقِينَ
به يقين الله از اينكه [به موجودات كوچكي مانند] پشه و حتي كوچكتر از آن، مثال بزند، حياء [و خودداري] نميكند، كساني كه ايمان آورده اند، ميدانند كه اين [مثل زدنها] حق بوده و از طرف پروردگار شان است، و اما كساني كه كافر شده اند ميگويند: الله از مثل زدن به اين چيزها چه ارادۀ دارد، الله [به اين مثلها] عدة زيادي را گمراه، و عدة زيادي را هدايت ميكند، و جز فاسقان، ديگري را به [اين مثلها] گمراه نميسازد
ٱلَّذِينَ يَنقُضُونَ عَهۡدَ ٱللَّهِ مِنۢ بَعۡدِ مِيثَٰقِهِۦ وَيَقۡطَعُونَ مَآ أَمَرَ ٱللَّهُ بِهِۦٓ أَن يُوصَلَ وَيُفۡسِدُونَ فِي ٱلۡأَرۡضِۚ أُوْلَـٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡخَٰسِرُونَ
و [فاسقان] كساني اند كه پس از پيمان بستن محكم با الله، آن [پيمان] را ميشكنند، و پيوندهايي را كه الله امر به برقرار ساختن آنها داده است، قطع ميكنند، و در [روي] زمين به فساد ميپردازند، آنان زيانكاران اند
كَيۡفَ تَكۡفُرُونَ بِٱللَّهِ وَكُنتُمۡ أَمۡوَٰتٗا فَأَحۡيَٰكُمۡۖ ثُمَّ يُمِيتُكُمۡ ثُمَّ يُحۡيِيكُمۡ ثُمَّ إِلَيۡهِ تُرۡجَعُونَ
[اى مشركان] چگونه به الله كفر ميورزيد؟ در حالي كه شما مردگان [و بي روح] بوديد و او شما را [از عدم به وجود آورد و] زنده كرد، سپس شما را ميميراند، و باز شما را [در روز قيامت] زنده ميكند، و بعد از آن به سوي او بازگردانده ميشويد
هُوَ ٱلَّذِي خَلَقَ لَكُم مَّا فِي ٱلۡأَرۡضِ جَمِيعٗا ثُمَّ ٱسۡتَوَىٰٓ إِلَى ٱلسَّمَآءِ فَسَوَّىٰهُنَّ سَبۡعَ سَمَٰوَٰتٖۚ وَهُوَ بِكُلِّ شَيۡءٍ عَلِيمٞ
[الله] آن ذاتي است كه همۀ آنچه را كه در زمين وجود دارد، براي شما آفريد، سپس به آسمان پرداخت، و آنها را به صورت هفت آسمان در آورد، و او به هر چيزي دانا است
وَإِذۡ قَالَ رَبُّكَ لِلۡمَلَـٰٓئِكَةِ إِنِّي جَاعِلٞ فِي ٱلۡأَرۡضِ خَلِيفَةٗۖ قَالُوٓاْ أَتَجۡعَلُ فِيهَا مَن يُفۡسِدُ فِيهَا وَيَسۡفِكُ ٱلدِّمَآءَ وَنَحۡنُ نُسَبِّحُ بِحَمۡدِكَ وَنُقَدِّسُ لَكَۖ قَالَ إِنِّيٓ أَعۡلَمُ مَا لَا تَعۡلَمُونَ
و آن زماني را به ياد آور كه پروردگار تو به فرشتگان گفت: من در زمين جانشيني قرار ميدهم، آنها گفتند: آيا در زمين كسي را قرار ميدهي كه در آن فسادكاري و خونريزي كند؟ در حالي كه مايان تسبيح و حمد تو را ميگوييم، و تقديست ميكنيم، [پروردگار] فرمود: من {چيزهايي] را ميدانم كه شما نميدانيد
وَعَلَّمَ ءَادَمَ ٱلۡأَسۡمَآءَ كُلَّهَا ثُمَّ عَرَضَهُمۡ عَلَى ٱلۡمَلَـٰٓئِكَةِ فَقَالَ أَنۢبِـُٔونِي بِأَسۡمَآءِ هَـٰٓؤُلَآءِ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ
و [پروردگار] تمام نامها را به آدم آموخت، بعد از آن، آنها را به فرشتگان عرضه داشت، و فرمود: اگر راست ميگوييد، از نامهاي اين چيزها برايم خبر بدهيد
قَالُواْ سُبۡحَٰنَكَ لَا عِلۡمَ لَنَآ إِلَّا مَا عَلَّمۡتَنَآۖ إِنَّكَ أَنتَ ٱلۡعَلِيمُ ٱلۡحَكِيمُ
[آنها] گفتند: [الهي!]، تو منزهي، ما چيزي جز آنچه خودت به ما آموختهاي نميدانيم، داناي با حكمت تو هستي
قَالَ يَـٰٓـَٔادَمُ أَنۢبِئۡهُم بِأَسۡمَآئِهِمۡۖ فَلَمَّآ أَنۢبَأَهُم بِأَسۡمَآئِهِمۡ قَالَ أَلَمۡ أَقُل لَّكُمۡ إِنِّيٓ أَعۡلَمُ غَيۡبَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَأَعۡلَمُ مَا تُبۡدُونَ وَمَا كُنتُمۡ تَكۡتُمُونَ
[پروردگار] فرمود: اي آدم، آنان را از نامهاي آن چيزها آگاه كن، پس از آنكه [آدم] آنان را از نامهاي آن چيزها آگاه كرد، [پروردگار] فرمود: آيا به شما نگفتم كه من، غيب آسمانها و زمين را ميدانم، و آنچه را كه آشكار نموده، و آنچه را كه پنهان ميداريد، ميدانم
وَإِذۡ قُلۡنَا لِلۡمَلَـٰٓئِكَةِ ٱسۡجُدُواْ لِأٓدَمَ فَسَجَدُوٓاْ إِلَّآ إِبۡلِيسَ أَبَىٰ وَٱسۡتَكۡبَرَ وَكَانَ مِنَ ٱلۡكَٰفِرِينَ
آن زماني را به ياد آور كه به فرشتگان گفتيم: براي آدم سجده كنيد، همگي سجده كردند، به جز ابليس كه [از سجده كردن] سر باز زد، و تكبر ورزيد، از كافران شد
وَقُلۡنَا يَـٰٓـَٔادَمُ ٱسۡكُنۡ أَنتَ وَزَوۡجُكَ ٱلۡجَنَّةَ وَكُلَا مِنۡهَا رَغَدًا حَيۡثُ شِئۡتُمَا وَلَا تَقۡرَبَا هَٰذِهِ ٱلشَّجَرَةَ فَتَكُونَا مِنَ ٱلظَّـٰلِمِينَ
و گفتيم: اي آدم! تو و همسرت در بهشت سكني گزين شويد، و از [نعمتهايش] هرچه و هر جا كه خواستيد، مرفه و فراوان بخوريد، ولي به اين درخت نزديك نشويد، كه [اگر از آن بخوريد] از ستمكران خواهيد شد
فَأَزَلَّهُمَا ٱلشَّيۡطَٰنُ عَنۡهَا فَأَخۡرَجَهُمَا مِمَّا كَانَا فِيهِۖ وَقُلۡنَا ٱهۡبِطُواْ بَعۡضُكُمۡ لِبَعۡضٍ عَدُوّٞۖ وَلَكُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ مُسۡتَقَرّٞ وَمَتَٰعٌ إِلَىٰ حِينٖ
پس شيطان آنان را به لغزش كشاند، و آنها را از جايي كه بودند، [بهشت] خارج ساخت، و به آنها گفتيم: همگي [به زمين] فرود آييد، در حالي كه عدۀ از شمايان دشمن عدة ديگري خواهيد بود، و براي شما در روي زمين، تا مدت معيني قرارگاه و برخورداري خواهد بود
فَتَلَقَّىٰٓ ءَادَمُ مِن رَّبِّهِۦ كَلِمَٰتٖ فَتَابَ عَلَيۡهِۚ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلتَّوَّابُ ٱلرَّحِيمُ
سپس آدم از پروردگار خود كلماتي را فراگرفت[1]، و الله تعالي توبة او را پذيرفت؛ زيرا الله توبه پذير مهربان است
1- ـ و با گفتن آن كلمات توبه كرد.
قُلۡنَا ٱهۡبِطُواْ مِنۡهَا جَمِيعٗاۖ فَإِمَّا يَأۡتِيَنَّكُم مِّنِّي هُدٗى فَمَن تَبِعَ هُدَايَ فَلَا خَوۡفٌ عَلَيۡهِمۡ وَلَا هُمۡ يَحۡزَنُونَ
[الله ميفرمايد]: گفتيم: همگي از آن [بهشت به زمين] فرود آييد، و چنانچه هدايتي از طرف من براي شما آمد، كساني كه از هدايت من پيروي كنند، نه ترسي بر آنان است، و نه غمگين ميشوند
وَٱلَّذِينَ كَفَرُواْ وَكَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَآ أُوْلَـٰٓئِكَ أَصۡحَٰبُ ٱلنَّارِۖ هُمۡ فِيهَا خَٰلِدُونَ
و كساني كه كافر شدند، و آيات ما را تكذيب نمودند، آنان اهل آتش [جهنم] اند، و به طور هميشه در آن ميمانند
يَٰبَنِيٓ إِسۡرَـٰٓءِيلَ ٱذۡكُرُواْ نِعۡمَتِيَ ٱلَّتِيٓ أَنۡعَمۡتُ عَلَيۡكُمۡ وَأَوۡفُواْ بِعَهۡدِيٓ أُوفِ بِعَهۡدِكُمۡ وَإِيَّـٰيَ فَٱرۡهَبُونِ
اي بني اسرائيل! نعمتي را كه به شما ارزاني داشتهام به ياد آوريد، و به پيماني كه با من بسته ايد، وفاء كنيد، تا من [نيز] به پيمان شما وفاء كنم، و تنها از من بترسيد
وَءَامِنُواْ بِمَآ أَنزَلۡتُ مُصَدِّقٗا لِّمَا مَعَكُمۡ وَلَا تَكُونُوٓاْ أَوَّلَ كَافِرِۭ بِهِۦۖ وَلَا تَشۡتَرُواْ بِـَٔايَٰتِي ثَمَنٗا قَلِيلٗا وَإِيَّـٰيَ فَٱتَّقُونِ
و به آنچه كه نازل كردهام [قرآن كريم]، و تصديق كنندة آن چيزي است كه با شما است [تورات] ايمان بياوريد، و اولين كسي نباشيد كه به آن كافر ميشود، و آيات مرا به بهاي اندكي نفروشيد، و فقط از من بترسيد
وَلَا تَلۡبِسُواْ ٱلۡحَقَّ بِٱلۡبَٰطِلِ وَتَكۡتُمُواْ ٱلۡحَقَّ وَأَنتُمۡ تَعۡلَمُونَ
و حق را به باطل نياميزيد، و حق را پنهان نكنيد، و اين در حالي است كه [حقانيت قرآن كريم را] ميدانيد
وَأَقِيمُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَءَاتُواْ ٱلزَّكَوٰةَ وَٱرۡكَعُواْ مَعَ ٱلرَّـٰكِعِينَ
و نماز را برپا داريد، و زكات را اداء نماييد، و با ركوع كنندگان ركوع كنيد
۞أَتَأۡمُرُونَ ٱلنَّاسَ بِٱلۡبِرِّ وَتَنسَوۡنَ أَنفُسَكُمۡ وَأَنتُمۡ تَتۡلُونَ ٱلۡكِتَٰبَۚ أَفَلَا تَعۡقِلُونَ
[و اى بني اسرائيل!] آيا مردم را به نيكوكاري امر مينماييد، و خود را فراموش ميكنيد؟ و اين در حالي است كه كتاب را [تورات] ميخوانيد، آيا انديشه نميكنيد
وَٱسۡتَعِينُواْ بِٱلصَّبۡرِ وَٱلصَّلَوٰةِۚ وَإِنَّهَا لَكَبِيرَةٌ إِلَّا عَلَى ٱلۡخَٰشِعِينَ
و به صبر كردن، و نماز خواندن [جهت فائق آمدن بر كارها] ياري بجوييد، و به يقين اين كار دشوار است
ٱلَّذِينَ يَظُنُّونَ أَنَّهُم مُّلَٰقُواْ رَبِّهِمۡ وَأَنَّهُمۡ إِلَيۡهِ رَٰجِعُونَ
مگر بر فروتناني كه به يقين ميدانند با پروردگار خويش روبرو خواهند شد و اينكه بازگشت آنها به سوي او است
يَٰبَنِيٓ إِسۡرَـٰٓءِيلَ ٱذۡكُرُواْ نِعۡمَتِيَ ٱلَّتِيٓ أَنۡعَمۡتُ عَلَيۡكُمۡ وَأَنِّي فَضَّلۡتُكُمۡ عَلَى ٱلۡعَٰلَمِينَ
اي بني اسرائيل! نعمت مرا كه به شما ارزاني داشتم به ياد آوريد، و اينكه شما را بر جهانيان برتري دادم
وَٱتَّقُواْ يَوۡمٗا لَّا تَجۡزِي نَفۡسٌ عَن نَّفۡسٖ شَيۡـٔٗا وَلَا يُقۡبَلُ مِنۡهَا شَفَٰعَةٞ وَلَا يُؤۡخَذُ مِنۡهَا عَدۡلٞ وَلَا هُمۡ يُنصَرُونَ
و از روزي بترسيد كه هيچ كس براي هيچ كس كاري كرده نميتواند، و نه از آنان شفاعتي پذيرفته ميشود، و نه از آنان فدية گرفته ميشود [كفارة گناهان شان]، و نه ياري داده ميشوند
وَإِذۡ نَجَّيۡنَٰكُم مِّنۡ ءَالِ فِرۡعَوۡنَ يَسُومُونَكُمۡ سُوٓءَ ٱلۡعَذَابِ يُذَبِّحُونَ أَبۡنَآءَكُمۡ وَيَسۡتَحۡيُونَ نِسَآءَكُمۡۚ وَفِي ذَٰلِكُم بَلَآءٞ مِّن رَّبِّكُمۡ عَظِيمٞ
[اي بني اسرائيل!] زماني را به ياد آوريد كه شما را از آل فرعونيان كه شما را به بد ترين وجهي آزار ميدادند، نجات داديم [عذاب آنان اين بود كه] پسران شما را سر ميبريدند، و زنان تان را [براي خدمت كردن] زنده نگه ميداشتند، و در اين كار، آزمايش بزرگي از جانب پروردگار تان بود
وَإِذۡ فَرَقۡنَا بِكُمُ ٱلۡبَحۡرَ فَأَنجَيۡنَٰكُمۡ وَأَغۡرَقۡنَآ ءَالَ فِرۡعَوۡنَ وَأَنتُمۡ تَنظُرُونَ
و زماني را به ياد آوريد كه دريا را براي شما شكافتيم، و شما را نجات داديم، و فرعونيان را غرق ساختيم، واين در حالي بود كه شما نظارهگر بوديد
وَإِذۡ وَٰعَدۡنَا مُوسَىٰٓ أَرۡبَعِينَ لَيۡلَةٗ ثُمَّ ٱتَّخَذۡتُمُ ٱلۡعِجۡلَ مِنۢ بَعۡدِهِۦ وَأَنتُمۡ ظَٰلِمُونَ
و [اي بنى اسرائيل] زماني را به ياد آوريد كه با موسي چهل شب وعده گذاشتيم، ولي بعد از آن شما گوساله پرست شديد، در حالي كه [با اين كار خود] بر خود ستم كرديد
ثُمَّ عَفَوۡنَا عَنكُم مِّنۢ بَعۡدِ ذَٰلِكَ لَعَلَّكُمۡ تَشۡكُرُونَ
سپس شما را بعد از [توبه كردن] عفو نموديم تا شكرگزار باشيد
وَإِذۡ ءَاتَيۡنَا مُوسَى ٱلۡكِتَٰبَ وَٱلۡفُرۡقَانَ لَعَلَّكُمۡ تَهۡتَدُونَ
و زماني را به ياد آوريد كه براي موسي كتاب [تورات] و [معجزاتي] داديم كه فرق كننده [بين حق و باطل بود]، تا باشد كه هدايت شويد