فَلَنَسۡـَٔلَنَّ ٱلَّذِينَ أُرۡسِلَ إِلَيۡهِمۡ وَلَنَسۡـَٔلَنَّ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
پس به يقين از كساني كه [پيامبران] به سوي آنان فرستاده شده است، پرسان خواهيم كرد، و از خود فرستاده شدگان [پيامبران] خواهيم پرسيد
فَلَنَقُصَّنَّ عَلَيۡهِم بِعِلۡمٖۖ وَمَا كُنَّا غَآئِبِينَ
و حتما [اعمال شان را] از روي علم براي آنان خواهيم گفت، و ما [از آنچه كه ميكردند] غائب نبوديم
وَٱلۡوَزۡنُ يَوۡمَئِذٍ ٱلۡحَقُّۚ فَمَن ثَقُلَتۡ مَوَٰزِينُهُۥ فَأُوْلَـٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡمُفۡلِحُونَ
وزن [اعمال] در اين روز حق است، پس كساني رستگارند كه كفة [اعمال نيك] شان سنگين شود
وَمَنۡ خَفَّتۡ مَوَٰزِينُهُۥ فَأُوْلَـٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ خَسِرُوٓاْ أَنفُسَهُم بِمَا كَانُواْ بِـَٔايَٰتِنَا يَظۡلِمُونَ
و كساني كه كفة [اعمال نيك] شان سبك شود، كساني اند كه به سبب ستمي كه به آيات ما ميكردند، به خود زيان رسانده اند
وَلَقَدۡ مَكَّنَّـٰكُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَجَعَلۡنَا لَكُمۡ فِيهَا مَعَٰيِشَۗ قَلِيلٗا مَّا تَشۡكُرُونَ
و همانا شما را در زمين استقرار داديم، و براي شما در آن، وسائل معيشت را آماده ساختيم، [ليكن] شكرگزاري شما اندك است
وَلَقَدۡ خَلَقۡنَٰكُمۡ ثُمَّ صَوَّرۡنَٰكُمۡ ثُمَّ قُلۡنَا لِلۡمَلَـٰٓئِكَةِ ٱسۡجُدُواْ لِأٓدَمَ فَسَجَدُوٓاْ إِلَّآ إِبۡلِيسَ لَمۡ يَكُن مِّنَ ٱلسَّـٰجِدِينَ
و [اي بني آدم!] به تحقيق كه شما را آفريديم، بعد از آن شما را شكل و صورت داديم، بعد از آن براي فرشتگان گفتيم: براي آدم سجده كنيد، و آنها سجده كردند، مگر ابليس كه از سجده كنندگان نبود
قَالَ مَا مَنَعَكَ أَلَّا تَسۡجُدَ إِذۡ أَمَرۡتُكَۖ قَالَ أَنَا۠ خَيۡرٞ مِّنۡهُ خَلَقۡتَنِي مِن نَّارٖ وَخَلَقۡتَهُۥ مِن طِينٖ
[الله] فرمود: [اى ابليس!] بعد از اينكه تو را به سجده كردن امر كردم، چه چیز تو را مانع شد كه سجده نكني؟ گفت: من از او بهترم، مرا از آتش، و او را از گِل آفريدي
قَالَ فَٱهۡبِطۡ مِنۡهَا فَمَا يَكُونُ لَكَ أَن تَتَكَبَّرَ فِيهَا فَٱخۡرُجۡ إِنَّكَ مِنَ ٱلصَّـٰغِرِينَ
فرمود: از آن فرود آي، تو را نرسد كه در آن تكبر نمايي، پس بيرون شو، زيرا تو از فرومايگاني
قَالَ أَنظِرۡنِيٓ إِلَىٰ يَوۡمِ يُبۡعَثُونَ
[ابليس] گفت: مرا تا روزي [كه خلائق] برانگيخته ميشوند، مهلت بده
قَالَ إِنَّكَ مِنَ ٱلۡمُنظَرِينَ
[الله] فرمود: همانا تو از مهلت يافتگان هستى
قَالَ فَبِمَآ أَغۡوَيۡتَنِي لَأَقۡعُدَنَّ لَهُمۡ صِرَٰطَكَ ٱلۡمُسۡتَقِيمَ
[ابليس] گفت: به سبب آنكه مرا گمراه كردي، جهت [گمراه كردن] آنان، بر سر راه راست تو [در كمين آنها] مينشينم
ثُمَّ لَأٓتِيَنَّهُم مِّنۢ بَيۡنِ أَيۡدِيهِمۡ وَمِنۡ خَلۡفِهِمۡ وَعَنۡ أَيۡمَٰنِهِمۡ وَعَن شَمَآئِلِهِمۡۖ وَلَا تَجِدُ أَكۡثَرَهُمۡ شَٰكِرِينَ
آنگاه از پيش روي شان و پشت سر شان و از طرف راست شان و از طرف چپ شان بر آنان ميتازم، و [در نتيجه] اكثر شان را سپاسگزار نخواهي يافت
قَالَ ٱخۡرُجۡ مِنۡهَا مَذۡءُومٗا مَّدۡحُورٗاۖ لَّمَن تَبِعَكَ مِنۡهُمۡ لَأَمۡلَأَنَّ جَهَنَّمَ مِنكُمۡ أَجۡمَعِينَ
[الله] فرمود: از آن در حالي كه نكوهيده و رانده شده ميباشي بيرون شو، يقينا هر كس از آنان كه از تو پيروي كند، دوزخ را از شما همگي پُر خواهم كرد
وَيَـٰٓـَٔادَمُ ٱسۡكُنۡ أَنتَ وَزَوۡجُكَ ٱلۡجَنَّةَ فَكُلَا مِنۡ حَيۡثُ شِئۡتُمَا وَلَا تَقۡرَبَا هَٰذِهِ ٱلشَّجَرَةَ فَتَكُونَا مِنَ ٱلظَّـٰلِمِينَ
و اي آدم! تو و همسرت در بهشت ساكن شويد، و از هر جا كه ميخواهيد بخوريد، و به اين درخت نزديك نشويد كه از ستمكاران خواهيد شد
فَوَسۡوَسَ لَهُمَا ٱلشَّيۡطَٰنُ لِيُبۡدِيَ لَهُمَا مَا وُۥرِيَ عَنۡهُمَا مِن سَوۡءَٰتِهِمَا وَقَالَ مَا نَهَىٰكُمَا رَبُّكُمَا عَنۡ هَٰذِهِ ٱلشَّجَرَةِ إِلَّآ أَن تَكُونَا مَلَكَيۡنِ أَوۡ تَكُونَا مِنَ ٱلۡخَٰلِدِينَ
پس شيطان براي آنها وسوسه كرد، تا شرمگاه شان را كه از ديد آنها پوشيده بود، براي شان نمايان سازد، و گفت: پروردگار تان شما را از اين درخت نهي نكرده است، مگر آنكه مبادا فرشته شويد، و يا از كساني باشيد كه هميشه [در جنت] ميمانند
وَقَاسَمَهُمَآ إِنِّي لَكُمَا لَمِنَ ٱلنَّـٰصِحِينَ
و براي آنها قَسَم ياد كرد كه من خير خواه شما هستم
فَدَلَّىٰهُمَا بِغُرُورٖۚ فَلَمَّا ذَاقَا ٱلشَّجَرَةَ بَدَتۡ لَهُمَا سَوۡءَٰتُهُمَا وَطَفِقَا يَخۡصِفَانِ عَلَيۡهِمَا مِن وَرَقِ ٱلۡجَنَّةِۖ وَنَادَىٰهُمَا رَبُّهُمَآ أَلَمۡ أَنۡهَكُمَا عَن تِلۡكُمَا ٱلشَّجَرَةِ وَأَقُل لَّكُمَآ إِنَّ ٱلشَّيۡطَٰنَ لَكُمَا عَدُوّٞ مُّبِينٞ
و آنها را به فريب به سقوط كشانيد، و چون [آدم و حوا] از آن درخت چشيدند، عورتهاي شان براي آنان آشكار شد، و شروع كردند به قرار دادن برگهاي [درختان] بهشت بر بدن خود، و پروردگار شان آنها را نداء كرد كه مگر شما را از اين درخت نهي نكرده بودم، و به شما نگفته بودم كه شيطان دشمن آشكار شما است
قَالَا رَبَّنَا ظَلَمۡنَآ أَنفُسَنَا وَإِن لَّمۡ تَغۡفِرۡ لَنَا وَتَرۡحَمۡنَا لَنَكُونَنَّ مِنَ ٱلۡخَٰسِرِينَ
گفتند: پروردگارا، ما بر خود ستم كرديم، و اگر ما را نيامرزي و بر ما مهرباني نكني، به راستي از زيانكاران خواهيم بود
قَالَ ٱهۡبِطُواْ بَعۡضُكُمۡ لِبَعۡضٍ عَدُوّٞۖ وَلَكُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ مُسۡتَقَرّٞ وَمَتَٰعٌ إِلَىٰ حِينٖ
[الله] فرمود: فرود آييد، و بعضي از شما با بعض ديگر دشمن خواهيد بود، و براي شما در زمين قرارگاه، و بهرهمند شدني تا وقت معين است
قَالَ فِيهَا تَحۡيَوۡنَ وَفِيهَا تَمُوتُونَ وَمِنۡهَا تُخۡرَجُونَ
و [الله] فرمود: در آن زيست ميكنيد، و در آن ميميريد، و [در روز قيامت] از آن بيرون ميشويد
يَٰبَنِيٓ ءَادَمَ قَدۡ أَنزَلۡنَا عَلَيۡكُمۡ لِبَاسٗا يُوَٰرِي سَوۡءَٰتِكُمۡ وَرِيشٗاۖ وَلِبَاسُ ٱلتَّقۡوَىٰ ذَٰلِكَ خَيۡرٞۚ ذَٰلِكَ مِنۡ ءَايَٰتِ ٱللَّهِ لَعَلَّهُمۡ يَذَّكَّرُونَ
اي بني آدم! همانا براي شما لباسي نازل ساختيم كه عورت شما را ميپوشاند، و [براي شما] زينتي است، [ولي] لباس تقوي بهتر است، اين از دلائل [قدرت] الله است، تا باشد كه پند بپذيريد
يَٰبَنِيٓ ءَادَمَ لَا يَفۡتِنَنَّكُمُ ٱلشَّيۡطَٰنُ كَمَآ أَخۡرَجَ أَبَوَيۡكُم مِّنَ ٱلۡجَنَّةِ يَنزِعُ عَنۡهُمَا لِبَاسَهُمَا لِيُرِيَهُمَا سَوۡءَٰتِهِمَآۚ إِنَّهُۥ يَرَىٰكُمۡ هُوَ وَقَبِيلُهُۥ مِنۡ حَيۡثُ لَا تَرَوۡنَهُمۡۗ إِنَّا جَعَلۡنَا ٱلشَّيَٰطِينَ أَوۡلِيَآءَ لِلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ
اي بني آدم! شيطان شما را فريب ندهد، همان طوري كه پدر و مادر شما را [فريب داد و] از بهشت بيرون كرد، لباس شان را از [تن] شان كشيد، تا عورت آنان را براي شان نمايان سازد، او و گروهش شما را ميبينند، از جايی كه شما آنان را نميبينيد، به يقين ما شياطين را دوستان براي كساني قرار داده ايم كه ايمان نميآورند
وَإِذَا فَعَلُواْ فَٰحِشَةٗ قَالُواْ وَجَدۡنَا عَلَيۡهَآ ءَابَآءَنَا وَٱللَّهُ أَمَرَنَا بِهَاۗ قُلۡ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يَأۡمُرُ بِٱلۡفَحۡشَآءِۖ أَتَقُولُونَ عَلَى ٱللَّهِ مَا لَا تَعۡلَمُونَ
و چون مرتكب كار زشتي شوند، ميگويند: پدران خود را بر آن يافته ايم، و الله ما را به آن امر كرده است، بگو! به يقين الله به كار زشت امر نميكند، آيا چيزي را كه نميدانيد، به الله نسبت ميدهيد
قُلۡ أَمَرَ رَبِّي بِٱلۡقِسۡطِۖ وَأَقِيمُواْ وُجُوهَكُمۡ عِندَ كُلِّ مَسۡجِدٖ وَٱدۡعُوهُ مُخۡلِصِينَ لَهُ ٱلدِّينَۚ كَمَا بَدَأَكُمۡ تَعُودُونَ
[اي پيامبر!] بگو! پروردگارم به عدالت امر كرده است، و اينكه روي خود را در هر مسجدي سوي او كنيد، و او را بخوانيد، در حالي كه دين خود را برايش خالص گردانيد، و همان گونه كه شما را آفريد، بر ميگرديد.[1]
1- ـ همان گونه كه الله متعال شما را به قدرت خود بار اول آفريد، به همان گونه شما را در قيامت زنده گردانيده و به سوى او برمىگرديد.
فَرِيقًا هَدَىٰ وَفَرِيقًا حَقَّ عَلَيۡهِمُ ٱلضَّلَٰلَةُۚ إِنَّهُمُ ٱتَّخَذُواْ ٱلشَّيَٰطِينَ أَوۡلِيَآءَ مِن دُونِ ٱللَّهِ وَيَحۡسَبُونَ أَنَّهُم مُّهۡتَدُونَ
گروهي را هدايت نمود، و گروهي ديگري گمراهي بر آنان ثابت گرديد، زيرا آنان شياطين را به جاي الله دوستان [خود] گرفتند[1]، و فكر ميكنند كه [با وجود اين گمراهي] هدايت شدگانند
1- ـ و به اين طريق به معصيت الله گرفتار گرديده و از شيطان پيروى نمودند.
۞يَٰبَنِيٓ ءَادَمَ خُذُواْ زِينَتَكُمۡ عِندَ كُلِّ مَسۡجِدٖ وَكُلُواْ وَٱشۡرَبُواْ وَلَا تُسۡرِفُوٓاْۚ إِنَّهُۥ لَا يُحِبُّ ٱلۡمُسۡرِفِينَ
اي بني آدم! [در وقت رفتن] به هر مسجدي، زينت خود را برگيريد، و بخوريد و بياشاميد، ولي اسراف نكنيد؛ زيرا الله تعالى اسراف كنندگان را دوست ندارد
قُلۡ مَنۡ حَرَّمَ زِينَةَ ٱللَّهِ ٱلَّتِيٓ أَخۡرَجَ لِعِبَادِهِۦ وَٱلطَّيِّبَٰتِ مِنَ ٱلرِّزۡقِۚ قُلۡ هِيَ لِلَّذِينَ ءَامَنُواْ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا خَالِصَةٗ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِۗ كَذَٰلِكَ نُفَصِّلُ ٱلۡأٓيَٰتِ لِقَوۡمٖ يَعۡلَمُونَ
[اي پيامبر!] بگو! چه كسي زينتي را كه الله براي بندگانش پديد آورده، و روزيهاي پاكيزه را حرام كرده است، [اي پيامبر!] بگو! اين چيزها در زندگي دنيا براي كساني است كه ايمان آورده اند[1]، ولي در روز قيامت خاص براي [مؤمنان] است، اين چنين آيات [خود] را براي كساني كه ميدانند به تفصيل بيان ميكنيم
1- ـ و در عين حال كافران نيز از آنها در دنيا استفاده مىكنند.
قُلۡ إِنَّمَا حَرَّمَ رَبِّيَ ٱلۡفَوَٰحِشَ مَا ظَهَرَ مِنۡهَا وَمَا بَطَنَ وَٱلۡإِثۡمَ وَٱلۡبَغۡيَ بِغَيۡرِ ٱلۡحَقِّ وَأَن تُشۡرِكُواْ بِٱللَّهِ مَا لَمۡ يُنَزِّلۡ بِهِۦ سُلۡطَٰنٗا وَأَن تَقُولُواْ عَلَى ٱللَّهِ مَا لَا تَعۡلَمُونَ
[اي پيامبر!] بگو! پروردگارم [اين چيزها] را حرام كرده است: فواحش را چه آشكارا باشد و چه پنهان، و گناه را، و تعدي ناحق را، و اينكه به الله چيزي را شريك سازيد كه دليلي [به حقانيت] آن نازل نكرده است، و اينكه بر الله چيزي را نسبت دهيد كه نميدانيد
وَلِكُلِّ أُمَّةٍ أَجَلٞۖ فَإِذَا جَآءَ أَجَلُهُمۡ لَا يَسۡتَأۡخِرُونَ سَاعَةٗ وَلَا يَسۡتَقۡدِمُونَ
و براي هر امتي اجلي است، و چون اجل آنها فرا رسد، نه لحظة به تأخير ميافتند، و نه لحظة پيشي ميگيرند
يَٰبَنِيٓ ءَادَمَ إِمَّا يَأۡتِيَنَّكُمۡ رُسُلٞ مِّنكُمۡ يَقُصُّونَ عَلَيۡكُمۡ ءَايَٰتِي فَمَنِ ٱتَّقَىٰ وَأَصۡلَحَ فَلَا خَوۡفٌ عَلَيۡهِمۡ وَلَا هُمۡ يَحۡزَنُونَ
اي بني آدم! هرگاه پيامبراني از خود شما نزد تان آمدند، كه آيات مرا بر شما خواندند، و كساني كه پرهيزگاري كرده و خود را اصلاح نمايند، نه ترسي بر آنان است، و نه اندوهگين ميشوند