وَلَوۡ أَنَّ لِكُلِّ نَفۡسٖ ظَلَمَتۡ مَا فِي ٱلۡأَرۡضِ لَٱفۡتَدَتۡ بِهِۦۗ وَأَسَرُّواْ ٱلنَّدَامَةَ لَمَّا رَأَوُاْ ٱلۡعَذَابَۖ وَقُضِيَ بَيۡنَهُم بِٱلۡقِسۡطِ وَهُمۡ لَا يُظۡلَمُونَ

و اگر براي هر كسي كه ستم كرده است، آنچه كه در زمين است بوده باشد، فديه بدهد[1]، و چون عذاب را ببينند، پيشيماني خود را پنهان مي‌كنند، در ميان آنان به عدالت قضاوت مي‌شود، و مورد ستم قرار نمي‌گيرند

أَلَآ إِنَّ لِلَّهِ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۗ أَلَآ إِنَّ وَعۡدَ ٱللَّهِ حَقّٞ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَهُمۡ لَا يَعۡلَمُونَ

بدانيد به يقين آنچه كه در آسمانها و زمين است، از آنِ الله است، بدانيد به يقين كه وعدة الله حق است، ولي بيشتر شان نمي‌دانند

هُوَ يُحۡيِۦ وَيُمِيتُ وَإِلَيۡهِ تُرۡجَعُونَ

او است كه زنده مي‌كند، و مي‌ميراند، و بازگشت شما به سوي او است

يَـٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ قَدۡ جَآءَتۡكُم مَّوۡعِظَةٞ مِّن رَّبِّكُمۡ وَشِفَآءٞ لِّمَا فِي ٱلصُّدُورِ وَهُدٗى وَرَحۡمَةٞ لِّلۡمُؤۡمِنِينَ

اي مردم! به يقين براي شما از طرف پروردگار شما پندي آمده است، [كه قرآن كريم باشد] و شفاي براي [بيماري] دلها است، و هدايت و رحمتي براي مؤمنان است

قُلۡ بِفَضۡلِ ٱللَّهِ وَبِرَحۡمَتِهِۦ فَبِذَٰلِكَ فَلۡيَفۡرَحُواْ هُوَ خَيۡرٞ مِّمَّا يَجۡمَعُونَ

[اي پيامبر] بگو: پس بايد به فضل و رحمت الله شاد باشند، اين از آنچه جمع مي‌كنند بهتر است

قُلۡ أَرَءَيۡتُم مَّآ أَنزَلَ ٱللَّهُ لَكُم مِّن رِّزۡقٖ فَجَعَلۡتُم مِّنۡهُ حَرَامٗا وَحَلَٰلٗا قُلۡ ءَآللَّهُ أَذِنَ لَكُمۡۖ أَمۡ عَلَى ٱللَّهِ تَفۡتَرُونَ

[اي پيامبر! به كفار اهل مكه] بگو: به من خبر دهيد كه چرا از رزقي كه الله براي شما نازل كرده است، چيزي از آن را حرام، و چيزي را حلال قرار داده‌ ايد، بگو: آيا الله براي شما [در تحليل و تحريم] اجازه داده است، و يا بر الله دروغ مي‌بنديد

وَمَا ظَنُّ ٱلَّذِينَ يَفۡتَرُونَ عَلَى ٱللَّهِ ٱلۡكَذِبَ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِۗ إِنَّ ٱللَّهَ لَذُو فَضۡلٍ عَلَى ٱلنَّاسِ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَهُمۡ لَا يَشۡكُرُونَ

و كساني كه بر الله دروغ مي‌بندند، گمان آنها در بارة روز قيامت چيست؟ همانا الله بر مردم داراي فضل است، ولي بيشتر شان سپاسگزاري نمي‌كنند

وَمَا تَكُونُ فِي شَأۡنٖ وَمَا تَتۡلُواْ مِنۡهُ مِن قُرۡءَانٖ وَلَا تَعۡمَلُونَ مِنۡ عَمَلٍ إِلَّا كُنَّا عَلَيۡكُمۡ شُهُودًا إِذۡ تُفِيضُونَ فِيهِۚ وَمَا يَعۡزُبُ عَن رَّبِّكَ مِن مِّثۡقَالِ ذَرَّةٖ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَلَا فِي ٱلسَّمَآءِ وَلَآ أَصۡغَرَ مِن ذَٰلِكَ وَلَآ أَكۡبَرَ إِلَّا فِي كِتَٰبٖ مُّبِينٍ

[اى پيامبر!] و در هيچ كاري نمي‌باشي، و هيچ آية از قرآن را نمي‌خواني، و [اى مردم! شما] هيچ عملي را انجام نمي‌دهيد، مگر آنكه ما در وقت انجام دادن آن عمل بر شما شاهديم، و [اى پيامبر!] به اندازة ذرة بر پروردگار تو [نه] در زمين پنهان مي‌ماند و نه در آسمان، و هيچ چيز كوچكتر و بزرگتري از آن [ذره] نيست، مگر آنكه در كتاب مبيني [كه لوح محفوظ باشد] ثبت است

أَلَآ إِنَّ أَوۡلِيَآءَ ٱللَّهِ لَا خَوۡفٌ عَلَيۡهِمۡ وَلَا هُمۡ يَحۡزَنُونَ

آگاه باشيد كه دوستان الله نه ترسي دارند، و نه غمگين مي‌شوند

ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَكَانُواْ يَتَّقُونَ

آنان كساني ‌اند كه ايمان آورده‌ اند، و پرهيزگاري مي‌كردند

لَهُمُ ٱلۡبُشۡرَىٰ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا وَفِي ٱلۡأٓخِرَةِۚ لَا تَبۡدِيلَ لِكَلِمَٰتِ ٱللَّهِۚ ذَٰلِكَ هُوَ ٱلۡفَوۡزُ ٱلۡعَظِيمُ

براي آنها در زندگي دنيا و در آخرت بشارت است، سخنان الله تغيير نا پذير است، اين همان پيروزي عظيم است

وَلَا يَحۡزُنكَ قَوۡلُهُمۡۘ إِنَّ ٱلۡعِزَّةَ لِلَّهِ جَمِيعًاۚ هُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡعَلِيمُ

[اي پيامبر!] سخن آنها تو را اندوهگين نسازد؛ زيرا تمام عزت براي الله است، و او شنواي دانا است

أَلَآ إِنَّ لِلَّهِ مَن فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَن فِي ٱلۡأَرۡضِۗ وَمَا يَتَّبِعُ ٱلَّذِينَ يَدۡعُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ شُرَكَآءَۚ إِن يَتَّبِعُونَ إِلَّا ٱلظَّنَّ وَإِنۡ هُمۡ إِلَّا يَخۡرُصُونَ

آگاه باشيد كه هر كس، [و هر چه] كه در آسمانها و زمين است، از آنِ الله است، و كساني كه به درگاه غير الله به نزد شريكاني دعاء مي‌كنند، از [دليل] پيروي نمي‌كنند، بلكه از گمان خود پيروي مي‌كنند، و جز دروغ چيزي نمي‌گويند

هُوَ ٱلَّذِي جَعَلَ لَكُمُ ٱلَّيۡلَ لِتَسۡكُنُواْ فِيهِ وَٱلنَّهَارَ مُبۡصِرًاۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّقَوۡمٖ يَسۡمَعُونَ

او است كه شب را براي شما پديد آورد، تا در آن آرام بگيريد، و روز را روشن ساخت، [تا در آن به كار بپردازيد] همانا در اين كار براي مردمي كه مي‌شنوند، دلائلي بر قدرت الله است

قَالُواْ ٱتَّخَذَ ٱللَّهُ وَلَدٗاۗ سُبۡحَٰنَهُۥۖ هُوَ ٱلۡغَنِيُّۖ لَهُۥ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِي ٱلۡأَرۡضِۚ إِنۡ عِندَكُم مِّن سُلۡطَٰنِۭ بِهَٰذَآۚ أَتَقُولُونَ عَلَى ٱللَّهِ مَا لَا تَعۡلَمُونَ

[مشركان] گفتند: الله براي خود فرزندي برگزيده است، او منزه است، او بي نياز است، آنچه كه در آسمانها و آنچه در زمين است از آنِ او است، [اي مشركان!] هيچ دليلي بر اين ادعاء در نزد شما نيست، آيا چيزي را كه نمي‌دانيد به دروغ به الله نسبت مي‌دهيد

قُلۡ إِنَّ ٱلَّذِينَ يَفۡتَرُونَ عَلَى ٱللَّهِ ٱلۡكَذِبَ لَا يُفۡلِحُونَ

[اي پيامبر!] بگو: به يقين كساني كه بر الله دروغ مي‌بندند، [هيچگاه] رستگار نمي‌شوند

مَتَٰعٞ فِي ٱلدُّنۡيَا ثُمَّ إِلَيۡنَا مَرۡجِعُهُمۡ ثُمَّ نُذِيقُهُمُ ٱلۡعَذَابَ ٱلشَّدِيدَ بِمَا كَانُواْ يَكۡفُرُونَ

متاعي است در دنيا، سپس بازگشت شان به سوي ما است، بعد از آن به سزاي كفر ورزيدن شان، عذاب سختي را به آنان مي‌چشانيم

۞وَٱتۡلُ عَلَيۡهِمۡ نَبَأَ نُوحٍ إِذۡ قَالَ لِقَوۡمِهِۦ يَٰقَوۡمِ إِن كَانَ كَبُرَ عَلَيۡكُم مَّقَامِي وَتَذۡكِيرِي بِـَٔايَٰتِ ٱللَّهِ فَعَلَى ٱللَّهِ تَوَكَّلۡتُ فَأَجۡمِعُوٓاْ أَمۡرَكُمۡ وَشُرَكَآءَكُمۡ ثُمَّ لَا يَكُنۡ أَمۡرُكُمۡ عَلَيۡكُمۡ غُمَّةٗ ثُمَّ ٱقۡضُوٓاْ إِلَيَّ وَلَا تُنظِرُونِ

و [اى پيامبر!] خبر نوح را بر آنان بخوان، آنگاه كه به قوم خود گفت: اي قوم من! اگر بودن من در ميان شما، و پند دادن من به آيات الله، بر شما گران آمده است، پس من بر الله توكل كردم، و شما همراه معبودان خود عزم خود را جزم كنيد، تا كار تان بر شما پوشيده نباشد، سپس آنچه را كه مي‌خواهيد در بارة من انجام دهيد، و به من مهلت ندهيد

فَإِن تَوَلَّيۡتُمۡ فَمَا سَأَلۡتُكُم مِّنۡ أَجۡرٍۖ إِنۡ أَجۡرِيَ إِلَّا عَلَى ٱللَّهِۖ وَأُمِرۡتُ أَنۡ أَكُونَ مِنَ ٱلۡمُسۡلِمِينَ

و اگر [از دعوت من] روي گردان شديد، من از شما مزدي نخواسته ‌ام، مزد من بر الله است، و امر شده ‌ام كه از مسلمانان باشم

فَكَذَّبُوهُ فَنَجَّيۡنَٰهُ وَمَن مَّعَهُۥ فِي ٱلۡفُلۡكِ وَجَعَلۡنَٰهُمۡ خَلَـٰٓئِفَ وَأَغۡرَقۡنَا ٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَاۖ فَٱنظُرۡ كَيۡفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلۡمُنذَرِينَ

[قومش] او را تكذيب كردند، ما او و كساني را كه با او در كشتي بودند، نجات داديم، و آنان را جايگزين [گذشتگان] گردانيديم، و كساني را كه‌ آيات ما را تكذيب كردند، غرق ساختيم، پس بنگر كه سر انجام بيم داده شدگان چگونه بود

ثُمَّ بَعَثۡنَا مِنۢ بَعۡدِهِۦ رُسُلًا إِلَىٰ قَوۡمِهِمۡ فَجَآءُوهُم بِٱلۡبَيِّنَٰتِ فَمَا كَانُواْ لِيُؤۡمِنُواْ بِمَا كَذَّبُواْ بِهِۦ مِن قَبۡلُۚ كَذَٰلِكَ نَطۡبَعُ عَلَىٰ قُلُوبِ ٱلۡمُعۡتَدِينَ

سپس بعد از وي [نوح] پيامبراني را به سوي قوم شان فرستاديم، و آنها دلائل روشني را براي آنها آوردند، ولي آنان آمادة اين نبودند تا به چيزي كه قبلا آن را تكذيب نموده بودند، ايمان بياورند، [و ما] اين گونه بر دلهاي تجاوزكاران مُهر مي‌نهيم

ثُمَّ بَعَثۡنَا مِنۢ بَعۡدِهِم مُّوسَىٰ وَهَٰرُونَ إِلَىٰ فِرۡعَوۡنَ وَمَلَإِيْهِۦ بِـَٔايَٰتِنَا فَٱسۡتَكۡبَرُواْ وَكَانُواْ قَوۡمٗا مُّجۡرِمِينَ

سپس بعد از آنها، موسي و هارون را با معجزات شان به سوي فرعون و درباريانش فرستاديم، ولي آنان تكبر كردند، و قوم مجرمي‎بودند

فَلَمَّا جَآءَهُمُ ٱلۡحَقُّ مِنۡ عِندِنَا قَالُوٓاْ إِنَّ هَٰذَا لَسِحۡرٞ مُّبِينٞ

و هنگامي كه حق از جانب ما براي آنها آمد، گفتند: به يقين اين سحر آشكاري است

قَالَ مُوسَىٰٓ أَتَقُولُونَ لِلۡحَقِّ لَمَّا جَآءَكُمۡۖ أَسِحۡرٌ هَٰذَا وَلَا يُفۡلِحُ ٱلسَّـٰحِرُونَ

موسي گفت: آيا حقي را كه به سوي شما آمده است، [سحر] مي‌گوييد؟ آيا اين سحر است؟ و حال آنكه ساحران رستگار نمي‌شوند

قَالُوٓاْ أَجِئۡتَنَا لِتَلۡفِتَنَا عَمَّا وَجَدۡنَا عَلَيۡهِ ءَابَآءَنَا وَتَكُونَ لَكُمَا ٱلۡكِبۡرِيَآءُ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَمَا نَحۡنُ لَكُمَا بِمُؤۡمِنِينَ

[فرعونيان] گفتند: آيا به سوي ما آمده‌ اي، تا ما را از ديني كه پدران خود را در آن يافته ‌ايم، باز داري، تا بزرگي در زمين براي شما باشد، و ما شما را تصديق نمي‌نماييم و سخنان شما را قبول نداريم

وَقَالَ فِرۡعَوۡنُ ٱئۡتُونِي بِكُلِّ سَٰحِرٍ عَلِيمٖ

و فرعون گفت: تمام ساحران دانا [و ماهر] را نزد من بياوريد

فَلَمَّا جَآءَ ٱلسَّحَرَةُ قَالَ لَهُم مُّوسَىٰٓ أَلۡقُواْ مَآ أَنتُم مُّلۡقُونَ

و چون ساحران آمدند، موسي براي شان گفت: آنچه را كه مي‌خواهيد [از اسباب سحر خود] بيفكنيد

فَلَمَّآ أَلۡقَوۡاْ قَالَ مُوسَىٰ مَا جِئۡتُم بِهِ ٱلسِّحۡرُۖ إِنَّ ٱللَّهَ سَيُبۡطِلُهُۥٓ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يُصۡلِحُ عَمَلَ ٱلۡمُفۡسِدِينَ

و چون بيفكندند، موسي گفت: آنچه را كه شما آورده ‌ايد، سحر است، و به درستى الله آن را باطل خواهد ساخت؛ زيرا الله به كار مفسدان رونق نمي‌بخشد

وَيُحِقُّ ٱللَّهُ ٱلۡحَقَّ بِكَلِمَٰتِهِۦ وَلَوۡ كَرِهَ ٱلۡمُجۡرِمُونَ

و الله با كلمات خود حق را ثابت مي‌گرداند، اگرچه مجرمان بد شان بيايد

فَمَآ ءَامَنَ لِمُوسَىٰٓ إِلَّا ذُرِّيَّةٞ مِّن قَوۡمِهِۦ عَلَىٰ خَوۡفٖ مِّن فِرۡعَوۡنَ وَمَلَإِيْهِمۡ أَن يَفۡتِنَهُمۡۚ وَإِنَّ فِرۡعَوۡنَ لَعَالٖ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَإِنَّهُۥ لَمِنَ ٱلۡمُسۡرِفِينَ

و به موسي جز ذرية از قوم وي ايمان نياوردند، آنهم با ترس از فرعون و اطرافيان شان كه مبادا آنها را به وسيلة تعذيب از دين شان برگردانند، و به راستي فرعون در آن سرزمين جاه طلب و از اسراف كاران بود