لَّا تَرَىٰ فِيهَا عِوَجٗا وَلَآ أَمۡتٗا
به گونة كه در آن هيچ پستي و بلندي نميبيني
يَوۡمَئِذٖ يَتَّبِعُونَ ٱلدَّاعِيَ لَا عِوَجَ لَهُۥۖ وَخَشَعَتِ ٱلۡأَصۡوَاتُ لِلرَّحۡمَٰنِ فَلَا تَسۡمَعُ إِلَّا هَمۡسٗا
در اين روز همگان از دعوت كنندة [حق] پيروي ميكنند، و هيچ سرپيچي [و مخالفتي] براي او [در ميان نيست]، و همة صداها در برابر [ الله] مهربان خاشع ميشوند، و جز صداي آهستة نميشنوي
يَوۡمَئِذٖ لَّا تَنفَعُ ٱلشَّفَٰعَةُ إِلَّا مَنۡ أَذِنَ لَهُ ٱلرَّحۡمَٰنُ وَرَضِيَ لَهُۥ قَوۡلٗا
در اين روز شفاعت [هيچ كس] سودى نميبخشد، مگر شفاعت كسي كه [الله] مهربان برايش اجازة [شفاعت كردن] را بدهد، و از گفتار او راضي باشد
يَعۡلَمُ مَا بَيۡنَ أَيۡدِيهِمۡ وَمَا خَلۡفَهُمۡ وَلَا يُحِيطُونَ بِهِۦ عِلۡمٗا
آنچه را كه پيش روي دارند، و آنچه را كه در دنيا پشت سر گذاشته اند، ميداند، و لي آنها به علم او احاطة ندارند
۞وَعَنَتِ ٱلۡوُجُوهُ لِلۡحَيِّ ٱلۡقَيُّومِۖ وَقَدۡ خَابَ مَنۡ حَمَلَ ظُلۡمٗا
[ودر آن روز] همة چهره ها در برابر الله حى و قيوم، خاضع هستند، و به تحقيق مايوس كسي است كه بار [گناه] ستمي را به دوش ميكشد
وَمَن يَعۡمَلۡ مِنَ ٱلصَّـٰلِحَٰتِ وَهُوَ مُؤۡمِنٞ فَلَا يَخَافُ ظُلۡمٗا وَلَا هَضۡمٗا
و كسي كه اعمال شايستة انجام داده، و مؤمن بوده باشد، نه از ستمي ميترسد، و نه از كاسته شدن [حقش] هراسي دارد
وَكَذَٰلِكَ أَنزَلۡنَٰهُ قُرۡءَانًا عَرَبِيّٗا وَصَرَّفۡنَا فِيهِ مِنَ ٱلۡوَعِيدِ لَعَلَّهُمۡ يَتَّقُونَ أَوۡ يُحۡدِثُ لَهُمۡ ذِكۡرٗا
و به اين گونه آن را قرآني به زبان عربي نازل كرديم، و انواع اندرزها را در آن بازگو نموديم، تا باشد كه تقوي پيشه نمايند، و يا براي آنها پندي پديد آورد
فَتَعَٰلَى ٱللَّهُ ٱلۡمَلِكُ ٱلۡحَقُّۗ وَلَا تَعۡجَلۡ بِٱلۡقُرۡءَانِ مِن قَبۡلِ أَن يُقۡضَىٰٓ إِلَيۡكَ وَحۡيُهُۥۖ وَقُل رَّبِّ زِدۡنِي عِلۡمٗا
پس بلند مرتبه است، الله كه سلطان بر حق است، و [اى پيامبر!] به [تلاوت] قرآن پيش از آنكه وحي آن بر تو تمام شود، عجله مكن، و بگو: پروردگارا! بر علم من بيفزاي
وَلَقَدۡ عَهِدۡنَآ إِلَىٰٓ ءَادَمَ مِن قَبۡلُ فَنَسِيَ وَلَمۡ نَجِدۡ لَهُۥ عَزۡمٗا
پيش از اين از آدم پيمان گرفته بوديم، و لي او فراموش كرد، و براي او عزم استواري نيافتيم
وَإِذۡ قُلۡنَا لِلۡمَلَـٰٓئِكَةِ ٱسۡجُدُواْ لِأٓدَمَ فَسَجَدُوٓاْ إِلَّآ إِبۡلِيسَ أَبَىٰ
وآن زماني را [به يادر آور] كه به فرشتگان گفتيم: براي آدم سجده كنيد، [همگان] سجده كردند، به جز ابليس كه [از سجده كردن] سر باز زد
فَقُلۡنَا يَـٰٓـَٔادَمُ إِنَّ هَٰذَا عَدُوّٞ لَّكَ وَلِزَوۡجِكَ فَلَا يُخۡرِجَنَّكُمَا مِنَ ٱلۡجَنَّةِ فَتَشۡقَىٰٓ
و گفتيم: اي آدم! به يقين اين [ابليس] براي تو و براي همسر تو دشمن است، پس مبادا شما را از بهشت بيرون كند، كه به مشقت ميافتي
إِنَّ لَكَ أَلَّا تَجُوعَ فِيهَا وَلَا تَعۡرَىٰ
همانا برای تو در آنجا [در بهشت]، اين است كه نه گرسنه ميشوي، و نه برهنه ميماني
وَأَنَّكَ لَا تَظۡمَؤُاْ فِيهَا وَلَا تَضۡحَىٰ
و اينكه در آنجا نه تشنه ميشوي، و نه در گرمي آفتاب ميماني
فَوَسۡوَسَ إِلَيۡهِ ٱلشَّيۡطَٰنُ قَالَ يَـٰٓـَٔادَمُ هَلۡ أَدُلُّكَ عَلَىٰ شَجَرَةِ ٱلۡخُلۡدِ وَمُلۡكٖ لَّا يَبۡلَىٰ
پس شيطان او را وسوسه كرد، [و] گفت: اي آدم! آيا [مي خواهي] تو را به درخت جاودانگي، و سلطنتي كه زوال ندارد، رهنمايي كنم
فَأَكَلَا مِنۡهَا فَبَدَتۡ لَهُمَا سَوۡءَٰتُهُمَا وَطَفِقَا يَخۡصِفَانِ عَلَيۡهِمَا مِن وَرَقِ ٱلۡجَنَّةِۚ وَعَصَىٰٓ ءَادَمُ رَبَّهُۥ فَغَوَىٰ
[آدم و همسرش] از آن درخت خوردند، و عورت شان براي شان نمودار شد، و شروع كردند از برگ [درختان] جنت بر خود شان ميچسپاندند، و آدم پروردگارش را نافرمانی کرد، پس زندگي اش فاسد شد
ثُمَّ ٱجۡتَبَٰهُ رَبُّهُۥ فَتَابَ عَلَيۡهِ وَهَدَىٰ
بعد از آن پروردگارش او را برگزيد، و توبه اش را قبول نمود، و رهنمايي اش نمود
قَالَ ٱهۡبِطَا مِنۡهَا جَمِيعَۢاۖ بَعۡضُكُمۡ لِبَعۡضٍ عَدُوّٞۖ فَإِمَّا يَأۡتِيَنَّكُم مِّنِّي هُدٗى فَمَنِ ٱتَّبَعَ هُدَايَ فَلَا يَضِلُّ وَلَا يَشۡقَىٰ
[الله] فرمود: همگي از بهشت فرود آييد، با يكديگر دشمن خواهيد بود، و هرگاه هدايتي از طرف من براي شما برسد، هر كسي كه از هدايت من پيروي كند، نه گمراه ميشود، و نه در مشقت ميافتد
وَمَنۡ أَعۡرَضَ عَن ذِكۡرِي فَإِنَّ لَهُۥ مَعِيشَةٗ ضَنكٗا وَنَحۡشُرُهُۥ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ أَعۡمَىٰ
و اما كسي كه از ذِكر من روي گردان شود، به يقين برايش زندگاني ناگواري خواهد بود، و در روز قيامت او را نابينا حشر ميكنيم
قَالَ رَبِّ لِمَ حَشَرۡتَنِيٓ أَعۡمَىٰ وَقَدۡ كُنتُ بَصِيرٗا
مىگويد: پروردگارا! چرا مرا نابينا حشر كردي؟ در حالي كه من [در دنيا] بينا بودم
قَالَ كَذَٰلِكَ أَتَتۡكَ ءَايَٰتُنَا فَنَسِيتَهَاۖ وَكَذَٰلِكَ ٱلۡيَوۡمَ تُنسَىٰ
ميگويد: همان گونه که آيات ما برای تو آمد، و تو آنها را فراموش کردی؛ به همان گونه تو امروز [در آتش] فراموش خواهی شد
وَكَذَٰلِكَ نَجۡزِي مَنۡ أَسۡرَفَ وَلَمۡ يُؤۡمِنۢ بِـَٔايَٰتِ رَبِّهِۦۚ وَلَعَذَابُ ٱلۡأٓخِرَةِ أَشَدُّ وَأَبۡقَىٰٓ
و به همين گونه کسی را که اسراف کند، و به آيات پروردگارش ايمان نياورد، جزاء می دهيم، و به يقين عذاب آخرت شديدتر، و پايدارتر است
أَفَلَمۡ يَهۡدِ لَهُمۡ كَمۡ أَهۡلَكۡنَا قَبۡلَهُم مِّنَ ٱلۡقُرُونِ يَمۡشُونَ فِي مَسَٰكِنِهِمۡۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّأُوْلِي ٱلنُّهَىٰ
آيا براي هدايت آنان اين كافي نيست كه پيش از آنان نسلهاي بسياري را هلاك كرديم، كه اكنون در مسكن هاى آنها راه ميروند، به يقين در اين امر نشانه هايي براي خردمندان است
وَلَوۡلَا كَلِمَةٞ سَبَقَتۡ مِن رَّبِّكَ لَكَانَ لِزَامٗا وَأَجَلٞ مُّسَمّٗى
و اگر سنت سابق پروردگار تو، و ملاحظة زمان مقرر نميبود، به يقين [عذاب] بر آنها لازم ميگرديد
فَٱصۡبِرۡ عَلَىٰ مَا يَقُولُونَ وَسَبِّحۡ بِحَمۡدِ رَبِّكَ قَبۡلَ طُلُوعِ ٱلشَّمۡسِ وَقَبۡلَ غُرُوبِهَاۖ وَمِنۡ ءَانَآيِٕ ٱلَّيۡلِ فَسَبِّحۡ وَأَطۡرَافَ ٱلنَّهَارِ لَعَلَّكَ تَرۡضَىٰ
پس در برابر آنچه می گويند، صبر کن، و پيش از طلوع آفتاب و قبل از غروب آن، به ستايش پروردگارت تسبيح بگوي، و [همچنين] در ساعاتی از شب و اطراف روز تسبيح بگوي، تا باشد که [از رحمت پروردگارت] راضي شوي
وَلَا تَمُدَّنَّ عَيۡنَيۡكَ إِلَىٰ مَا مَتَّعۡنَا بِهِۦٓ أَزۡوَٰجٗا مِّنۡهُمۡ زَهۡرَةَ ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا لِنَفۡتِنَهُمۡ فِيهِۚ وَرِزۡقُ رَبِّكَ خَيۡرٞ وَأَبۡقَىٰ
و هر گز چشمان خود را به نعمتهايي كه به عدة از آنان داده ايم، ميفكن، اين چيزها شكوفه هاي زندگي دنيا است، تا آنان را در آن بيازماييم، [و روزي] و رزق پروردگار تو بهتر، و ماندگار تر است
وَأۡمُرۡ أَهۡلَكَ بِٱلصَّلَوٰةِ وَٱصۡطَبِرۡ عَلَيۡهَاۖ لَا نَسۡـَٔلُكَ رِزۡقٗاۖ نَّحۡنُ نَرۡزُقُكَۗ وَٱلۡعَٰقِبَةُ لِلتَّقۡوَىٰ
و خانوادة خود را به نماز خواندن امر فرما، و بر انجام دادن آن صبر كن، ما از تو روزی نمیخواهيم، [بلكه] ما به تو روزی می دهيم، و عاقبت نيك براي [اهل] تقوي است
وَقَالُواْ لَوۡلَا يَأۡتِينَا بِـَٔايَةٖ مِّن رَّبِّهِۦٓۚ أَوَلَمۡ تَأۡتِهِم بَيِّنَةُ مَا فِي ٱلصُّحُفِ ٱلۡأُولَىٰ
و [مشركان] گفتند: چرا از جانب پروردگارش برای ما معجزة نمیآورد؟ [اي پيامبر! بگو:] آيا دلائل روشنی که در کتابهای پيشين وجود داشته است، برای آنها نيامده است
وَلَوۡ أَنَّآ أَهۡلَكۡنَٰهُم بِعَذَابٖ مِّن قَبۡلِهِۦ لَقَالُواْ رَبَّنَا لَوۡلَآ أَرۡسَلۡتَ إِلَيۡنَا رَسُولٗا فَنَتَّبِعَ ءَايَٰتِكَ مِن قَبۡلِ أَن نَّذِلَّ وَنَخۡزَىٰ
و اگر ما آنان را [پيش از بعثت پيامبر] به عذابي هلاک میکرديم، به يقين [در روز قيامت] میگفتند: «پروردگارا! چرا پيامبري براي ما نفرستادي؟ تا پيش از آنكه ذليل و رسوا شويم، از آيات تو پيروي ميكرديم
قُلۡ كُلّٞ مُّتَرَبِّصٞ فَتَرَبَّصُواْۖ فَسَتَعۡلَمُونَ مَنۡ أَصۡحَٰبُ ٱلصِّرَٰطِ ٱلسَّوِيِّ وَمَنِ ٱهۡتَدَىٰ
[اى پيامبر!] بگو: همگان در انتظارند، پس شما هم منتظر باشيد، و به زودي خواهيد دانست كه چه كساني از رهروان راه راست بوده، و چه كساني هدايت يافته اند