۞وَمَا مِن دَآبَّةٖ فِي ٱلۡأَرۡضِ إِلَّا عَلَى ٱللَّهِ رِزۡقُهَا وَيَعۡلَمُ مُسۡتَقَرَّهَا وَمُسۡتَوۡدَعَهَاۚ كُلّٞ فِي كِتَٰبٖ مُّبِينٖ

و هيچ جنبندة در زمين نيست، مگر آنكه روزي او بر الله است، و قرارگاه و آرامگاه آنرا مي‌داند، همه در كتاب روشني [موجود] است

وَهُوَ ٱلَّذِي خَلَقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ فِي سِتَّةِ أَيَّامٖ وَكَانَ عَرۡشُهُۥ عَلَى ٱلۡمَآءِ لِيَبۡلُوَكُمۡ أَيُّكُمۡ أَحۡسَنُ عَمَلٗاۗ وَلَئِن قُلۡتَ إِنَّكُم مَّبۡعُوثُونَ مِنۢ بَعۡدِ ٱلۡمَوۡتِ لَيَقُولَنَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْ إِنۡ هَٰذَآ إِلَّا سِحۡرٞ مُّبِينٞ

و او ذاتي است كه آسمانها و زمين را در شش روز آفرينش نمود، و عرش او بر آب بود، تا شما را بيازمايد كه كدام يك از شما نيكوكارتر است، و [اى پيامبر!] اگر بگويي كه شما بعد از مرگ دوباره زنده مي‌شويد، هرآينه كافران مي‌گويند: اين جز سحر آشكار چيز ديگري نيست

وَلَئِنۡ أَخَّرۡنَا عَنۡهُمُ ٱلۡعَذَابَ إِلَىٰٓ أُمَّةٖ مَّعۡدُودَةٖ لَّيَقُولُنَّ مَا يَحۡبِسُهُۥٓۗ أَلَا يَوۡمَ يَأۡتِيهِمۡ لَيۡسَ مَصۡرُوفًا عَنۡهُمۡ وَحَاقَ بِهِم مَّا كَانُواْ بِهِۦ يَسۡتَهۡزِءُونَ

و اگر عذاب را از آنها تا مدت معدودي به تأخير اندازيم، [از روي مسخرة] مي‌گويند: چه چيز مانع وقوع آن شده است؟ آگاه باشيد! روزي كه عذاب به آنان برسد، از آنان برگشتني نيست، و آنچه را كه به مسخره مي‌گرفتند، آنان را در بر خواهد گرفت

وَلَئِنۡ أَذَقۡنَا ٱلۡإِنسَٰنَ مِنَّا رَحۡمَةٗ ثُمَّ نَزَعۡنَٰهَا مِنۡهُ إِنَّهُۥ لَيَـُٔوسٞ كَفُورٞ

و اگر از جانب خود براي آدمي نعمتي بدهيم، و سپس آن را از وي بگيريم، به يقين نااميد و ناسپاس مي‌شود

وَلَئِنۡ أَذَقۡنَٰهُ نَعۡمَآءَ بَعۡدَ ضَرَّآءَ مَسَّتۡهُ لَيَقُولَنَّ ذَهَبَ ٱلسَّيِّـَٔاتُ عَنِّيٓۚ إِنَّهُۥ لَفَرِحٞ فَخُورٌ

و بعد از مصيبتي كه برايش رسيده است، اگر برايش نعمتي بدهيم، به يقين مي‌گويد: مصيبت از من دور شد، و به يقين خوشحال و خودستا است

إِلَّا ٱلَّذِينَ صَبَرُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّـٰلِحَٰتِ أُوْلَـٰٓئِكَ لَهُم مَّغۡفِرَةٞ وَأَجۡرٞ كَبِيرٞ

مگر كساني كه صبر كردند، و كارهاي شايستة انجام دادند، براي چنين اشخاصي آمرزش و مزد بزرگي است

فَلَعَلَّكَ تَارِكُۢ بَعۡضَ مَا يُوحَىٰٓ إِلَيۡكَ وَضَآئِقُۢ بِهِۦ صَدۡرُكَ أَن يَقُولُواْ لَوۡلَآ أُنزِلَ عَلَيۡهِ كَنزٌ أَوۡ جَآءَ مَعَهُۥ مَلَكٌۚ إِنَّمَآ أَنتَ نَذِيرٞۚ وَٱللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ وَكِيلٌ

پس [اي پيامبر!] شايد از اينكه بگويند: چرا بر وي گنجي نازل نمي‌شود، و يا به همراه او ملكي نمي‌آيد، بعضي از آنچه را كه برايت وحي مي‌شود، فروگذار نمايي، و يا از آن دلتنگ شوي، جز اين نيست كه تو هشدار دهندة هستي، و الله بر هر چيزي نگهبان است

أَمۡ يَقُولُونَ ٱفۡتَرَىٰهُۖ قُلۡ فَأۡتُواْ بِعَشۡرِ سُوَرٖ مِّثۡلِهِۦ مُفۡتَرَيَٰتٖ وَٱدۡعُواْ مَنِ ٱسۡتَطَعۡتُم مِّن دُونِ ٱللَّهِ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ

يا مي‌گويند: ‌اين [قرآن] را از خود افتراء كرده است، بگو: اگر راست مي‌گوييد، پس شما هم ده سوره همانند آن را از خود افتراء كرده و بياوريد، و هر كسي را كه به غير از الله مي‌توانيد، [به كمك خود] بطلبيد

فَإِلَّمۡ يَسۡتَجِيبُواْ لَكُمۡ فَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّمَآ أُنزِلَ بِعِلۡمِ ٱللَّهِ وَأَن لَّآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَۖ فَهَلۡ أَنتُم مُّسۡلِمُونَ

و اگر جواب شما را ندادند، پس بدانيد كه [قرآن] به علم الله نازل شده است، و اينكه جز او معبود [بر حقي] وجود ندارد، پس آيا شما مسلمان مي‌شويد

مَن كَانَ يُرِيدُ ٱلۡحَيَوٰةَ ٱلدُّنۡيَا وَزِينَتَهَا نُوَفِّ إِلَيۡهِمۡ أَعۡمَٰلَهُمۡ فِيهَا وَهُمۡ فِيهَا لَا يُبۡخَسُونَ

كساني كه زندگي دنيا، و زينت آن را بخواهند، حاصل كار آنها را در اين دنيا به طور كامل براي آنها مي‌دهيم، و چيزي از آنها در اين دنيا كم نمي‌شود

أُوْلَـٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ لَيۡسَ لَهُمۡ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ إِلَّا ٱلنَّارُۖ وَحَبِطَ مَا صَنَعُواْ فِيهَا وَبَٰطِلٞ مَّا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ

اينان كساني هستند كه در آخرت براي شان جز آتش [چيز ديگري] نيست، و آنچه را كه در [دنيا] انجام داده ‌اند، به هدر رفته است، و آنچه را كه مي‌كردند، باطل شده است

أَفَمَن كَانَ عَلَىٰ بَيِّنَةٖ مِّن رَّبِّهِۦ وَيَتۡلُوهُ شَاهِدٞ مِّنۡهُ وَمِن قَبۡلِهِۦ كِتَٰبُ مُوسَىٰٓ إِمَامٗا وَرَحۡمَةًۚ أُوْلَـٰٓئِكَ يُؤۡمِنُونَ بِهِۦۚ وَمَن يَكۡفُرۡ بِهِۦ مِنَ ٱلۡأَحۡزَابِ فَٱلنَّارُ مَوۡعِدُهُۥۚ فَلَا تَكُ فِي مِرۡيَةٖ مِّنۡهُۚ إِنَّهُ ٱلۡحَقُّ مِن رَّبِّكَ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَ ٱلنَّاسِ لَا يُؤۡمِنُونَ

آيا كسي كه از جانب پروردگارش با دليل روشني مؤيد است، و به دنبال آن شاهدي از جانب او باشد، و پيش از آن كتاب موسي كه امام و رحمت بود، [به آن شهادت داد]، اين گروه به آن ايمان مي‌آورند، و هر كسى از احزاب كه به آن كفر ورزد، پس آتش [دوزخ] وعده گاه او است، لذا ترديدي نداشته باش كه آن [قرآن كريم] حق [بوده و] از جانب پروردگار تو است ولي [با آنهم] بيشتر مردم ايمان نمي‌آوردند

وَمَنۡ أَظۡلَمُ مِمَّنِ ٱفۡتَرَىٰ عَلَى ٱللَّهِ كَذِبًاۚ أُوْلَـٰٓئِكَ يُعۡرَضُونَ عَلَىٰ رَبِّهِمۡ وَيَقُولُ ٱلۡأَشۡهَٰدُ هَـٰٓؤُلَآءِ ٱلَّذِينَ كَذَبُواْ عَلَىٰ رَبِّهِمۡۚ أَلَا لَعۡنَةُ ٱللَّهِ عَلَى ٱلظَّـٰلِمِينَ

چه كسي ‌ستمكارتر از آن كسي است كه بر الله دروغ ببندد؟ اينان [روز قيامت] بر پروردگار شان عرضه مي‌شوند، و شاهدان مي‌گويند: اينها همان كساني هستند كه بر پروردگار شان دروغ بستند، هان! كه لعنت الله بر ستمكاران باد

ٱلَّذِينَ يَصُدُّونَ عَن سَبِيلِ ٱللَّهِ وَيَبۡغُونَهَا عِوَجٗا وَهُم بِٱلۡأٓخِرَةِ هُمۡ كَٰفِرُونَ

آن كساني كه مردم را از راه الله باز مي‌دارند، و آن را منحرف مي‌خواهند، و آنان به آخرت كافر مي‌باشند

أُوْلَـٰٓئِكَ لَمۡ يَكُونُواْ مُعۡجِزِينَ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَمَا كَانَ لَهُم مِّن دُونِ ٱللَّهِ مِنۡ أَوۡلِيَآءَۘ يُضَٰعَفُ لَهُمُ ٱلۡعَذَابُۚ مَا كَانُواْ يَسۡتَطِيعُونَ ٱلسَّمۡعَ وَمَا كَانُواْ يُبۡصِرُونَ

اينان در زمين عاجز كننده نيستند[1]، و براي آنها به جز از الله ياوراني نيست، عذاب براي آنان دو چندان مي‌شود، آنان توان شنيدن [حق] را نداشتند و[حق] را نمي‌ديدند

أُوْلَـٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ خَسِرُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ وَضَلَّ عَنۡهُم مَّا كَانُواْ يَفۡتَرُونَ

اينان كساني هستند كه به خود زيان رسانده اند، و دروغ بافي‌هايی را كه مي‌كردند، از نزد شان گم شد

لَا جَرَمَ أَنَّهُمۡ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ هُمُ ٱلۡأَخۡسَرُونَ

ناگزير آنان در آخرت [از همگان] زيان كارتر مي‌باشند

إِنَّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّـٰلِحَٰتِ وَأَخۡبَتُوٓاْ إِلَىٰ رَبِّهِمۡ أُوْلَـٰٓئِكَ أَصۡحَٰبُ ٱلۡجَنَّةِۖ هُمۡ فِيهَا خَٰلِدُونَ

همانا كساني كه ايمان آورده اند، و اعمال نيكي انجام داده، و در برابر پروردگار خويش فروتني كرده اند، آنان بهشتيانند، و در آن جاودانه مي‌مانند

۞مَثَلُ ٱلۡفَرِيقَيۡنِ كَٱلۡأَعۡمَىٰ وَٱلۡأَصَمِّ وَٱلۡبَصِيرِ وَٱلسَّمِيعِۚ هَلۡ يَسۡتَوِيَانِ مَثَلًاۚ أَفَلَا تَذَكَّرُونَ

مَثَل اين دو گروه، همانند كور و كَر، و بينا و شنوا است، آيا اين دو گروه با هم برابراند؟ پس آيا پند نمي‌گيريد

وَلَقَدۡ أَرۡسَلۡنَا نُوحًا إِلَىٰ قَوۡمِهِۦٓ إِنِّي لَكُمۡ نَذِيرٞ مُّبِينٌ

و به تحقيق كه نوح را به سوي قومش فرستاديم، [تا براي آنها بگويد:] من براي شما هشدار دهندة آشكاري هستم

أَن لَّا تَعۡبُدُوٓاْ إِلَّا ٱللَّهَۖ إِنِّيٓ أَخَافُ عَلَيۡكُمۡ عَذَابَ يَوۡمٍ أَلِيمٖ

كه جز الله ديگري را نپرستيد؛ زيرا من براي شما از عذاب روز دردناك مى ترسم

فَقَالَ ٱلۡمَلَأُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ مِن قَوۡمِهِۦ مَا نَرَىٰكَ إِلَّا بَشَرٗا مِّثۡلَنَا وَمَا نَرَىٰكَ ٱتَّبَعَكَ إِلَّا ٱلَّذِينَ هُمۡ أَرَاذِلُنَا بَادِيَ ٱلرَّأۡيِ وَمَا نَرَىٰ لَكُمۡ عَلَيۡنَا مِن فَضۡلِۭ بَلۡ نَظُنُّكُمۡ كَٰذِبِينَ

برزگانى از قومش كه كافر شده بودند گفتند: ما تو را جز بشري مانند خود نمي‌بينيم، و نمي‌بينيم كساني جز اراذل ما كه ساده لوح مي‌باشند، از تو پيروي كرده باشند، و به نظر ما نمي‌آيد كه بر ما فضيلتي داشته باشيد، بلكه يقين داريم كه شما دروغگوي هستيد

قَالَ يَٰقَوۡمِ أَرَءَيۡتُمۡ إِن كُنتُ عَلَىٰ بَيِّنَةٖ مِّن رَّبِّي وَءَاتَىٰنِي رَحۡمَةٗ مِّنۡ عِندِهِۦ فَعُمِّيَتۡ عَلَيۡكُمۡ أَنُلۡزِمُكُمُوهَا وَأَنتُمۡ لَهَا كَٰرِهُونَ

[نوح] گفت: اي قوم من! برايم بگوييد كه اگر از سوي پروردگارم حجت روشني آورده باشم، و برايم از نزد خود رحمتي بخشيده باشد كه بر شما مخفي مانده باشد، آيا اگر از آن كراهت داشته باشيد، ما مي‌توانيم شما را به پذيرفتن آن مجبور سازيم

وَيَٰقَوۡمِ لَآ أَسۡـَٔلُكُمۡ عَلَيۡهِ مَالًاۖ إِنۡ أَجۡرِيَ إِلَّا عَلَى ٱللَّهِۚ وَمَآ أَنَا۠ بِطَارِدِ ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْۚ إِنَّهُم مُّلَٰقُواْ رَبِّهِمۡ وَلَٰكِنِّيٓ أَرَىٰكُمۡ قَوۡمٗا تَجۡهَلُونَ

و اي قوم من! در برابر [رساندن پيام الله] از شما مالي نمي‌طلبم، مزد من جز بر الله نيست، و من كساني را كه ايمان آورده اند، از خود نمي‌رانم، آنان پروردگار خويش را ملاقات خواهند كرد، ولي من شما را مردم جاهلي مي‌بينم

وَيَٰقَوۡمِ مَن يَنصُرُنِي مِنَ ٱللَّهِ إِن طَرَدتُّهُمۡۚ أَفَلَا تَذَكَّرُونَ

و اي قوم من! اگر اينها را از نزد خود برانم، چه كسي مرا در برابر الله ياري خواهد داد، آيا پند نمي‌گيريد

وَلَآ أَقُولُ لَكُمۡ عِندِي خَزَآئِنُ ٱللَّهِ وَلَآ أَعۡلَمُ ٱلۡغَيۡبَ وَلَآ أَقُولُ إِنِّي مَلَكٞ وَلَآ أَقُولُ لِلَّذِينَ تَزۡدَرِيٓ أَعۡيُنُكُمۡ لَن يُؤۡتِيَهُمُ ٱللَّهُ خَيۡرًاۖ ٱللَّهُ أَعۡلَمُ بِمَا فِيٓ أَنفُسِهِمۡ إِنِّيٓ إِذٗا لَّمِنَ ٱلظَّـٰلِمِينَ

و به شما نمي‌گويم كه گنجهاي الله در نزد من است، و من غيب را [نيز] نمي‌دانم، و نمي‌گويم كه من فرشته مي‌باشم، و نمي‌گويم كساني كه به نظر شما حقير مي‌آيند، الله براي آنها خيري نمي‌دهد، الله به ما فى الضمير آنها دانا تر است، [وا گر آنها را از نزد خود برانم] در اين صورت به يقين از ستمكاران خواهم بود

قَالُواْ يَٰنُوحُ قَدۡ جَٰدَلۡتَنَا فَأَكۡثَرۡتَ جِدَٰلَنَا فَأۡتِنَا بِمَا تَعِدُنَآ إِن كُنتَ مِنَ ٱلصَّـٰدِقِينَ

[قوم نوح] گفتند: اي نوح! به تحقيق كه با ما مجادله كردي، و مجادله را از حد گذراندي، پس اگر راست مي‌گويي آنچه را كه به ما وعده مي‌دهي، بياوريد

قَالَ إِنَّمَا يَأۡتِيكُم بِهِ ٱللَّهُ إِن شَآءَ وَمَآ أَنتُم بِمُعۡجِزِينَ

[نوح] گفت: تنها الله است كه اگر بخواهد، آن را بر سر شما مي‌آورد، و شما مانع آوردنش شده نمي‌توانيد

وَلَا يَنفَعُكُمۡ نُصۡحِيٓ إِنۡ أَرَدتُّ أَنۡ أَنصَحَ لَكُمۡ إِن كَانَ ٱللَّهُ يُرِيدُ أَن يُغۡوِيَكُمۡۚ هُوَ رَبُّكُمۡ وَإِلَيۡهِ تُرۡجَعُونَ

و اگر خواسته باشم براي شما نصيحت كنم، در صورتي كه الله ارادة گمراهي شما را داشته باشد، نصيحت من براي شما فائدة ندارد، او پروردگار شما است، و به سوي او بازگردانده مي‌شويد

أَمۡ يَقُولُونَ ٱفۡتَرَىٰهُۖ قُلۡ إِنِ ٱفۡتَرَيۡتُهُۥ فَعَلَيَّ إِجۡرَامِي وَأَنَا۠ بَرِيٓءٞ مِّمَّا تُجۡرِمُونَ

آيا [مشركان] مي‌گويند: [پيامبر] اين [قرآن] را از خود افتراء كرده است، [اى پيامبر!] بگو: اگر آن را افتراء كرده باشم، گناه من بر خود من مي‌باشد، و من از گناهاني كه شما مي‌كنيد بيزارم